Wersja audio:
Od 1 stycznia 2020 roku zatory płatnicze, z którymi niestety nierzadko się spotykamy, mają być niwelowane. Nowa ustawa ma otoczyć szczególną ochroną małe i średnie przedsiębiorstwa oraz usprawnić otoczenie prawne, w jakim działają strony transakcji handlowych. Dowiedzmy się o planowanych zmianach więcej.
Ustawa na zatory płatnicze
W dniu 8 sierpnia 2019 roku Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 19 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Ustawa wprowadzi od 1 stycznia 2020 roku do systemu prawnego obszerne regulacje mające poprawić otoczenie prawne, w jakim funkcjonują strony transakcji handlowych, a w szczególności otoczyć szczególną ochroną MŚP.
W opinii projektodawców to właśnie MŚP są najbardziej narażone na negatywne następstwa występowania zatorów płatniczych i wymuszania „kredytów kupieckich”. Opóźnienia w płatnościach dotykają ok. 22,5% MŚP i generują koszty na poziomie 8% w mikroprzedsiębiorstwach (5,5% w małych przedsiębiorstwach, 3,9% w średnich i 3,3% w dużych).
Zatory płatnicze – jak będą zmniejszane?
Ustawa przewiduje m.in.:
- skrócenie terminu zapłaty w transakcjach, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny do 30 dni (z wyjątkiem dotyczącym podmiotu leczniczego);
- wprowadzenie ustawowego obowiązku stosowania maksymalnego 60-dniowego terminu zapłaty w transakcjach, w których wierzycielem jest MŚP, a dłużnikiem duży przedsiębiorca, pod rygorem nieważności zapisu umownego przewidującego dłuższy termin zapłaty;
- wprowadzenie możliwości pomniejszenia przez wierzyciela podstawy opodatkowania (podatku PIT i CIT) o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (tzw. złe długi);
- nałożenie na dłużnika obowiązku doliczenia do podstawy opodatkowania (podatek CIT i PIT) kwoty nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w fakturze (rachunku) lub umowie;
- uzupełnienie katalogu czynów nieuczciwej konkurencji o działanie polegające na nieuzasadnionym wydłużaniu terminów zapłaty za dostarczone produkty lub wykonane usługi w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
- podniesienie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienia w transakcjach handlowych o dwa punkty procentowe;
- zobowiązanie przedsiębiorców będących podatnikami, których dane indywidualne podlegają publikacji przez Ministra Finansów do przekazywania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki corocznego sprawozdania o stosowanych terminach zapłaty;
- wprowadzenie kar administracyjnych nakładanych przez Prezesa UOKiK na przedsiębiorców, którzy nadmiernie spóźniają się w płatnościach;
- przerzucenie z wierzyciela na dłużnika ciężaru dowodu, że ustalony w umowie termin zapłaty jest rażąco nieuczciwy oraz wprowadzenie możliwości żądania takiego ustalenia w ciągu 3 lat od dnia, w którym umowa została wykonana;
- wprowadzenie możliwości odstąpienia przez wierzyciela od umowy lub wypowiedzenia umowy, gdy termin zapłaty został ustalony w umowie i jest nadmiernie wydłużony, a ustalenie tego terminu było rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela;
- uproszczenie procedury zabezpieczającej dla roszczeń o wartości nie wyższej niż 75 tys. zł;
- wprowadzenie progów wysokości rekompensaty za dochodzone przez wierzycieli roszczenia w zależności od wysokości wynagrodzenia 40 euro (do 5000 zł), 70 euro (do 50 000 zł) i 100 euro (powyżej 50 000 zł);
- wprowadzenie zakazu zbywania prawa do rekompensaty w przypadku dokonania cesji wierzytelności na osoby;
- wprowadzenie rozwiązań, zgodnie z którymi podmiot publiczny może nie dochodzić należności z tytułu rekompensaty, w przypadku gdy jej wysokość jest równa lub wyższa od wysokości należności głównej.
Ograniczenie zatorów płatniczych – kogo dotyczy ustawa?
Ustawa obejmie łącznie 99,8% przedsiębiorców, natomiast dodatkowe obostrzenia i obowiązki formalne (m.in. w zakresie konieczności przygotowania sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty) dotyczyć będą jedynie około 0,2 % wszystkich podmiotów.
Ustawa oczekuje na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw.
