W dniu 15 września 2019 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tzw. ustawa kominowa) w zakresie zakazu kumulacji stanowisk w dwóch lub większej liczbie rad nadzorczych. Są jednak od niej wyjątki. Sprawdź jakie.

Ustawa kominowa – co uchyla?

Na jej mocy uchylono art. 4 tej ustawy i wprowadzono do ustawy o gospodarce komunalnej nowy art. 10c, który stanowi, że:

„1. Jedna osoba może być członkiem rady nadzorczej tylko w jednej spośród spółek, w których:

1) udział Skarbu Państwa przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby udziałów albo akcji;

2) udział jednostek samorządu terytorialnego przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby udziałów albo akcji;

3) udział państwowej osoby prawnej przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby udziałów albo akcji;

4) udział komunalnej osoby prawnej przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby udziałów albo akcji;

5) łączny udział podmiotów lub spółek, o których mowa w pkt 1-4, przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby udziałów albo akcji.

2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, dotyczą także pełnomocnika wspólnika, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 roku o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (Dz.U. z 2018 r. poz. 2170 oraz z 2019 r. poz. 492).

3. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą osób określonych w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1393 oraz z 2019 r. poz. 371 i 492) na zasadach wskazanych w tym przepisie’’1.

Ustawa kominowa vs ustawa antykorupcyjna – kolizja ustaw

Na szczególną uwagę zasługuje ust. 3 noweli, który przecina toczącą się – na podstawie art. 6 ustawy antykorupcyjnej i art. 4 ust. 1 ustawy kominowej – dyskusję co do niezgodności tych dwóch regulacji i ich kolizji na gruncie niedookreślonego pojęcia spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego.

Ustawa antykorupcyjna zezwalała na udział w radzie nadzorczej nie więcej niż dwóch spółek z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, Skarbu Państwa i innych osób prawnych kontrolowanych przez Skarb Państwa lub samorząd terytorialny, ale niekoniecznie udział tych podmiotów publicznych musi być większościowy. Ustawa kominowa natomiast zakazuje zasiadania w więcej niż jednej radzie nadzorczej spółek o określonych cechach (z większościowym udziałem podmiotów publicznych).

Ustawa kominowa – wyjątki od zakazu

Nowa regulacja stanowi wyjątek od zakazu kumulacji stanowisk w dwóch lub większej liczbie organów nadzorczych w przypadku, gdy dana osoba została wskazana przez Skarb Państwa, inne państwowe osoby prawne, spółki z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, ich związki lub inne osoby prawne jednostek samorządu terytorialnego lub związek metropolitalny. Takie osoby nie mogą jednak zostać wskazane do więcej niż dwóch spółek prawa handlowego z udziałem podmiotów wskazujących te osoby.


1 Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 712.), art. 10c. 1 [Zakaz kumulacji stanowisk w dwóch lub większej liczbie organów nadzorczych].

Ustawa kominowa a wyjątki od zakazu kumulowania stanowisk

dr Piotr Łebek

Redaktor naczelny, doktor nauk prawnych, radca prawny (OP-1109), partner w Kancelarii Radców Prawnych Hryniów Łebek i Partnerzy, członek Panelu II instancji przy Polskiej Agencji Antydopingowej, wiceprzewodniczący Sądu Polubownego ds. piłki ręcznej przy Związku Piłki Ręcznej w Polsce, Komisarz PGNiG Superligi w piłce ręcznej mężczyzn, wieloletni wykładowca Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego oraz uczestnik prac legislacyjnych związanych z rozwojem prawa sportowego w Polsce (m.in. ustawa o sporcie, ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych). Współautor kilkunastu publikacji z zakresu prawa prywatnego i publicznego, w tym m.in. pierwszego na rynku kompleksowego opracowania problematyki związanej z powstawaniem i funkcjonowaniem spółek komunalnych (2014) oraz monografii poświęconej finansowaniu sportu przez JST (2013), jak również autor pracy doktorskiej pt. „Charakter prawny i organizacja ligi zawodowej

Kategorie: Prawo gospodarcze