Instytucją, która jako jedna z pierwszych ma wrócić niemal całkowicie do pracy orzeczniczej sprzed pandemii, jest Krajowa Izba Odwoławcza. Umożliwią jej to przepisy ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 tzw. Tarcza Antykryzysowa 3.0. Na ich podstawie Krajowa Izba Odwoławcza podejmie rozpatrywanie spraw odwoławczych na posiedzeniach i rozprawach z udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego w trybie określonym ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Pomimo oficjalnego komunikatu, iż Krajowa Izba Odwoławcza wraca do orzekania w normalnym trybie, nadal nie zostały wprowadzone wytyczne w zakresie nowej organizacji rozpraw i posiedzeń przed KIO w związku z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom postępowań odwoławczych. Jak natomiast będzie wyglądała sytuacja przywracania sądów do funkcjonowania sprzed pandemii? Sprawdziliśmy.
Powrót sądów – jak będzie wyglądał?
Jedyne, czego na chwilę obecną możemy być pewni, to rozpoczęcie biegu lub dalszy bieg terminów, których bieg był wstrzymany lub zawieszony na podstawie dotychczasowych przepisów po upływie 7 dni od dnia wejście w życie tzw. Tarczy Antykryzysowej 3.0.
Ustawa ta weszła w życie 16 maja 2020 r., a więc 7-dniowy termin upływa w sobotę 23 maja 2020 r.
Kolejną ważną zmianą mają być e-rozprawy, których możliwość wprowadził art. 15zzs1 tzw. Tarczy Antykryzysowej 3.0. Co ważne, osoby w nich uczestniczące, nie będą musiały przebywać w budynku sądu.
Dużo większe zastosowanie niż do tej pory, mają mieć posiedzenia niejawne zarówno w I, jak i II instancji.
Posiedzenia niejawne – zasady
Warunkiem jest, by żadna ze stron nie sprzeciwiła się przeprowadzeniu posiedzenia niejawnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne, a rozprawę czy posiedzenie będzie można przeprowadzić na odległość. Natomiast w przypadku spraw rozpoznawanych przez sąd II instancji, mogą być one skierowane na posiedzenie niejawne, gdy sąd uzna, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy strona złoży wniosek o przeprowadzenie rozprawy w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne lub wniesie o przeprowadzenie niepodlegającego pominięciu dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania stron.
Gdy postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości, czyli nastąpiło to jeszcze przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego, sąd będzie mógł zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po uprzednim odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie.
Ograniczenie w funkcjonowaniu sądów ma trwać w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich.