Półmetek wakacji za nami. Żyjemy w niepewnych czasach, w związku z czym wielu rodziców odkłada planowanie wakacji swoim pociechom na krótko przed własnym urlopem. Nic w tym dziwnego, zwłaszcza, że zagraniczny wyjazd może praktycznie z dnia na dzień skończyć się przymusową kwarantanną. Doświadczyli tego polscy turyści niezaszczepieni przeciwko Covid-19, wracający w czerwcu 2021 roku z Turcji.
Na luksus spontanicznego wyjazdu zagranicznego z dzieckiem nie mogą jednak pozwolić sobie w pewnych sytuacjach rodzice, którzy nie sprawują wspólnej opieki nad dzieckiem. Drugi bowiem z rodziców, który nie został pozbawiony praw rodzicielskich ma prawo do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka.
Matka czy ojciec, któremu przypada prawo do pieczy nad dzieckiem w określonym czasie w roku np. właśnie w czasie trwania wakacji, niejednokrotnie zdziwiony jest, iż drugi z rodziców może niejako „zablokować” wakacyjne plany spędzenia z dzieckiem urlopu zagranicą.
Jak uniknąć przykrej niespodzianki w postaci sprzeciwu drugiego z rodziców na zagraniczny wyjazd dziecka? Należy uzyskać zezwolenie Sądu, a więc planowanie wakacji w takim przypadku nie można odkładać na ostatnią chwilę.
Rodzic, który zamierza wyjechać z dzieckiem zagranicę może wystąpić do Sądu opiekuńczego o udzielenie mu zezwolenia na taki wyjazd. Prawomocne orzeczenie o zezwoleniu Sądu zastępuje wtedy zgodę drugiego rodzica.
„Na wyjazd zagranicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka”. (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 listopada 1971 r., sygn. akt: III CZP 69/71).
Uchwała Sądu Najwyższego z 1971 r., pomimo zmiany realiów w jakich żyjemy, nie zdezaktualizowała się. W oparciu o tą Uchwałę, Sądy opiekuńcze wciąż rozpatrują sprawy dotyczące zezwolenia na wyjazd dziecka zagranicę.
Co więcej, zezwolenie Sądu na wyjazd zagraniczny dziecka musi również uzyskać rodzic, któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej, a drugiemu z rodziców na podstawie wyroku Sądu władza rodzicielska została ograniczona. Jednakże w takim wypadku należy uprzednio przeanalizować konkretny wyrok Sądu. Najczęściej bowiem Sądy orzekają, iż władza rodzicielska rodzica ograniczona jest do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka i na tym poprzestają.
Wyjazd zagraniczny jest istotną sprawą dziecka, co potwierdził w swoim postanowieniu z 1985 r. Sąd Najwyższy: „wyjazd dziecka zagranicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego” (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1985 r. sygn. akt: III CRN 19/85).
Natomiast jeżeli Sąd w wyroku sprecyzuje o jakie konkretnie istotne sprawy dziecka chodzi i nie będzie wśród nich wymienionego wyjazdu zagranicznego, wówczas należy przyjąć, iż rodzic posiadający pełnię władzy rodzicielskiej będzie mógł samodzielnie zdecydować o wyjeździe zagranicznym dziecka.