Posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą nie będzie z automatu wiązało się ze zwiększoną stawką podatku od nieruchomości, tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. akt SK 39/19.
Problem, który rozwiązał wyrok Trybunał Konstytucyjnego od lat budził spory na linii podatnik – organ podatkowy. Dotychczas dochodziło do automatycznego kwalifikowania nieruchomości, będących w posiadaniu osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, do kategorii gruntów, budynków lub budowli związanych z prowadzeniem tej działalności. Takie działanie budziło sprzeciw szczególnie osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osoby te występują bowiem na gruncie prawa podatkowego w dwojakim charakterze – jako przedsiębiorcy i jako osoby prywatne (w zakresie swojego majątku osobistego). W ich przypadku organy podatkowe przyjmowały obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości w podwyższonej stawce podatkowej, li tylko poprzez fakt znajdowania się posiadaniu podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, niezależnie od tego czy podatnik faktycznie wykorzystuje je lub mógłby je wykorzystywać w swojej działalności gospodarczej.
W ocenie Trybunału przedsiębiorcy nie mogą być obciążani wyższą stawką podatku jedynie z powodu posiadania nieruchomości, które nie służą im do prowadzenia działalności gospodarczej. Opodatkowanie wyższą stawką podatku od nieruchomości gruntów lub budynków – niewykorzystywanych i niemogących być potencjalnie wykorzystywanymi do prowadzenia działalności gospodarczej – wyłącznie ze względu na posiadanie ich przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą Trybunał uznał za niezgodne z art. 64 ust. 1 Konstytucji.
W tym miejscu należy wskazać, że jest to kolejne rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego wpisujące się w przyjętą linię wykładni. Wyrok z podobnym rozstrzygnięciem zapadł w dniu 12 grudnia 2017 r. (sygn. akt SK 13/15), jednak w konkretnym stanie faktycznym – odnosił się do sytuacji małżonków wspólnie posiadających działkę, która nigdy nie była wykorzystywana na potrzeby prowadzonej przez jednego ze współmałżonków działalności gospodarczej. Ówcześnie Trybunał również stwierdził, że nie jest wystarczającą przesłanką – prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną będącą jego współposiadaczem – do zakwalifikowania gruntu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości do kategorii gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Powyższe rozstrzygnięcia powinny ostatecznie ujednolić stanowiska prezentowane przez organy podatkowe, jak i sądy administracyjne z korzyścią dla podatników.