Ostatnio coraz dotkliwiej mamy do czynienia z wysoką inflacją, rosnącymi rachunkami za energię elektryczną oraz gaz, jak również wysokimi cenami na stacjach paliw. Przyczyn tej sytuacji jest wiele, a za jedną z głównych wskazuje się rosnące koszty produkcji energii elektrycznej oraz kryzys energetyczny z jakim obecnie zmaga się cała Europa.
Dążąc do złagodzenia dotkliwych skutków rosnących cen, polski ustawodawca przewidział szereg narzędzi, które zostały przez niego nazwane “Tarczą Antyinflacyjną”, składającą się z tzw. “Tarczy 1.0” (wejście w życie 1 stycznia 2022 r.) oraz “Tarczy 2.0” (wejście w życie 1 lutego 2022 r.). Praktycznie każdy z nas o niej słyszał, niewielu jednak potrafi dokładnie wymienić jakie rozwiązania prawne się w ramach niej znalazły. Sprawdźmy zatem bliżej, co zaproponował nam polski ustawodawca:
Zmiany w podatku VAT:
- obniżka podatku VAT dla gazu ziemnego w postaci skroplonej i gazowej z 23% do 8% w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 marca 2022 r., a w ramach Tarczy 2.0 od 1 lutego 2022 r. dalsza obniżka podatku VAT dla skroplonego i w postaci gazowej gazu ziemnego do 0% jak również przedłużenie obniżki VAT z 23% do 8% dla przeznaczonych do napędu silników spalinowych gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych oraz gazowych węglowodorów alifatycznych, skroplonych, w okresie do 31 lipca 2022 r.
- obniża podatku VAT dla energii elektrycznej z 23% do 5% w łącznym okresie od 1 stycznia do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT dla energii cieplnej 23% do 8% w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 marca 2022 r., a w ramach Tarczy 2.0 od 1 lutego 2022 r. dalsza obniżka podatku VAT dla energii cieplnej do 5% w okresie do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT z 23% do 8% dla benzyn silnikowych 95 i 98 oktanowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, jak również olejów napędowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, a ponadto także dla biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych, od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT do 0% dla towarów spożywczych wymienionych w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 Nr 54, poz. 535 ze zm.), innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56) w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT do 0% dla środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2021 r. poz. 76), z wyłączeniem podłoży mineralnych, w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT do 0% dla nawozów i środków ochrony roślin, zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, wymienionych w poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 Nr 54, poz. 535 ze zm.) w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r.
- obniżka podatku VAT do 0% dla ziemi ogrodniczej wymienionej w poz. 12 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 Nr 54, poz. 535 ze zm.) w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r.
W związku z wejściem w życie Tarczy 2.0. na przedsiębiorców nałożony został ponadto obowiązek umieszczenia w sklepie lub na stacji paliw, przy kasie rejestrującej, czytelnej informacji, że dla poszczególnych towarów zostały obniżone stawki VAT. W przypadku zaś sprzedawców gazu ziemnego, energii elektrycznej i energii cieplnej informacje o tym muszą być każdorazowo dołączane do faktur lub innych dokumentów, z których wynika zapłata należności za te towary.
Ministerstwo Finansów opracowało wzór informacji, którą sprzedawca zamieszcza przy kasie rejestrującej w przypadku sprzedaży towarów, dla których Tarcza 2.0. obniża stawki VAT.
Zmiany w podatku akcyzowym:
- obniżka akcyzy dla benzyn silnikowych 95 i 98 oktanowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, jak również olejów napędowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, a ponadto także dla biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych, w łącznym okresie od 20 grudnia 2021 r. do 31 maja 2022 r. zgodnie z kwotami wymienionymi w art. 164a ust. 1 pkt 1-3 i ust. 2 pkt 1-3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (publikacja nowelizacji Dz.U. z 2021 r. poz. 2349)
- obniżka akcyzy dla gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych oraz gazowych węglowodorów alifatycznych, skroplonych, w łącznym okresie od 20 grudnia 2021 r. do 31 maja 2022 r. zgodnie z kwotami wymienionymi w art. 164a ust. 1 pkt 4 i ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (publikacja nowelizacji Dz.U. z 2021 r. poz. 2349)
- obniżka akcyzy dla energii elektrycznej w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r. z 5 zł do 4,60 zł za megawatogodzinę (MWh) oraz zwolnienie z akcyzy dla energii elektrycznej nabywanej przed odbiorcę końcowego wyłącznie w celu ich zużycia w gospodarstwie domowym w rozumieniu art. 3 pkt 13b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, przy czym na potrzeby stosowania tego zwolnienia za gospodarstwo domowe nie uznaje się nieruchomości w całości wykorzystywanej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Pozostałe zmiany:
- zwolnienie z podatku od sprzedaży detalicznej benzyn silnikowych 95 i 98 oktanowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, jak również olejów napędowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, a ponadto także dla biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach, przeznaczonych do napędu silników spalinowych, w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r.
- zwolnienie z podatku od sprzedaży detalicznej gazu ziemnego (mokrego) i pozostałych węglowodorów gazowych oraz gazowych węglowodorów alifatycznych skroplonych, gazu ziemnego skroplonego i w postaci gazowej, jak również wyprodukowanych w składzie podatkowym i spełniających wymagania jakościowe określone w odrębnych przepisach biogazu, wodoru i biowodoru, w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 maja 2022 r.
- dodatek osłonowy dla gospodarstw domowych.
Ponadto począwszy od 1 stycznia 2022 r. gospodarstwa domowe mieszczące się w wielolokalowych budynkach spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, a także placówki medyczne (szpitale) oświatowe (szkoły, przedszkola, żłobki) oraz instytucje kultury zostały objęte specjalnymi taryfami na gaz. Jest to jednak obszerny temat na osobny wpis, który pojawi się niebawem. Zachęcam więc do śledzenia naszego bloga, by być na bieżąco!
Czy powyższe rozwiązania rzeczywiście pozwolą na powstrzymanie rosnących cen? Opinie ekspertów są podzielone, choć w początkowym okresie powinniśmy nieco odetchnąć z ulgą. Jak będzie dalej, czas pokaże. Sytuacja na rynku energetycznym wciąż nie jest stabilna, a od niej wiele zależy.