Sprawa 22-letniego mistrza świata juniorów Maksyma Drabika, któremu zarzuca się manipulacje chemiczne i fizyczne poprzez naruszenie pkt. M2.2 Międzynarodowego Standardu WADA – Lista Substancji i Metod Zabronionych wzbudza wiele emocji. Przyjrzyjmy się jej bliżej.
Doping w żużlu
Doping w sportach motorowych nie jest niczym nowym, a na pewno nie mniej zaskakującym niż koń „królowej na morfinie”. W ostatnich latach za naruszenie przepisów antydopingowych zostali ukarani tacy żużlowcy jak:
- Grigorij Łaguta – z powodu przyjęcia meldonium,
- Patryk Dudek – przez metyloheksanaminę,
- Aleksandr Łoktajew – ze względu na spożycie THC (marihuana).
Oczywiście problem zabronionych w przepisach antydopingowych infuzji nie dotyczy tylko przedstawicieli tego sportu. Obecnie jest szczególnie popularny w Polsce z powodu sprawy piłkarzy Pogoni Siedlce1.
Należy zastrzec, że Maksym Drabik, jak i wspominani piłkarze nie zostali prawomocnie ukarani za ewentualne naruszenia dopingowe i pomimo braku domniemania niewinności w przepisach antydopingowych (zasada odpowiedzialności absolutnej) mają prawo do obrony i złożenia wyjaśnień, a na tym etapie nie powinno się przesądzać m.in. ich winy.
Co jest dopingiem?
Przypomnieć należy jedynie, że zabronionymi są:
Infuzje dożylne i/lub iniekcje o objętości większej niż 100 ml w okresie 12 godzin, z wyłączeniem tych przyjętych w uzasadnionych przypadkach w trakcie hospitalizacji, zabiegów chirurgicznych lub klinicznych badań diagnostycznych2.
Zawodnik ma prawo również do przedstawienia tzw. TUE lub uzyskania jego retroaktywnej postaci (4.1 i 4.3 ISTUE), o ile wykaże on, że:
1. Dana substancja zabroniona lub metoda zabroniona jest potrzebna do leczenia ostrego lub przewlekłego stanu chorobowego, takiego, że zawodnik doznałby znacznego uszczerbku na zdrowiu, gdyby substancja zabroniona lub metoda zabroniona miała być odstawiona.
2. Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, że użycie substancji zabronionej lub metody zabronionej w celach terapeutycznych przyczyni się do poprawienia wyników sportowych w stopniu wyższym, niż poprawa, jakiej można by oczekiwać od zawodnika po powrocie do normalnego stanu zdrowia po zakończeniu leczenia ostrego lub przewlekłego stanu chorobowego.
3. Nie istnieje rozsądna terapeutyczna alternatywa wobec użycia substancji zabronionej lub metody zabronionej.
4. Konieczność używania substancji zabronionej lub metody zabronionej, nie może wynikać, całkowicie lub częściowo, z wcześniejszego stosowania (bez TUE) substancji lub metody, która była zabroniona w czasie takiego używania.
Wykrycie retroaktywności – co dalej?
W przypadku stwierdzenia retroaktywności zawodnik musi spełnić ponadto następujące kryteria, które wyjaśniają powody przyjęcia substancji zabronionej:
a. konieczne było natychmiastowe leczenie lub leczenie ostrego stanu chorobowego lub
b. z powodu innych wyjątkowych okoliczności nie było wystarczającego czasu lub możliwości dla zawodnika do złożenia lub dla TUEC do rozpatrzenia wniosku o TUE przed pobraniem próbki,
c. nie istnieje rozsądna terapeutyczna alternatywa wobec użycia substancji zabronionej lub metody zabronionej.
1 http://www.sport.pl/pilka/7,64946,25371401,najwieksza-afera-dopingowa-w-polskim-futbolu-od-lat-pol-druzyny.html, dostęp: 10.01.2020.
2 https://www.przegladsportowy.pl/zuzel/pge-ekstraliga/zuzel-maksym-drabik-wpadl-na-kontroli-antydopingowej-groza-mu-cztery-lata-zawieszenia/7x7e8qs, dostęp: 10.01.2020.