Wersja audio:
Wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie parlamentarzysty do odpowiedzialności.
Ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora określa szereg warunków, które należy spełnić, aby skutecznie pozwać posła lub senatora o naruszenie dóbr osobistych (np. dobrego imienia). Wiążą się one z procedurą złożenia wniosku o wyrażenie zgody na pociągnięcie parlamentarzysty do odpowiedzialności.
Należy jednak pamiętać, że cała procedura ma wyłącznie znaczenie w przypadku, gdy posłowi lub senatorowi chcemy przypisać odpowiedzialność za np. naruszenia dobra osobistego osoby trzeciej. W toku wszczętego procesu będzie to wiązało się najpierw zawieszeniem przez sąd postępowania na czas uzyskania zgody Sejmu lub Senatu na pociągniecie do odpowiedzialności. Zgoda nie jest jednak potrzebna, jeśli naruszenie nie miało związku z wykonywaniem mandatu posła lub senatora. Tylko sprawowanie mandatu warunkuje dopuszczalność drogi sądowej od zgody właściwej izby parlamentu lub senatu.
Przy sporządzeniu wniosku o uchylenie immunitetu należy pamiętać o przymusie adwokacko-radcowskim tzn. obowiązku wniesienia wniosku o uchylenie immunitetu za pośrednictwem radcy prawnego lub adwokata. Wniosek ten powinien spełniać również określone wymogi formalne: imię i nazwisko wnioskodawcy oraz pełnomocnika (o ile został ustanowiony); imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia posła; wskazanie podstawy prawnej wniosku; dokładne określenie czynu, którego dotyczy wniosek, ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz jego skutków, a zwłaszcza charakteru powstałej szkody; uzasadnienie. Wniosek należy złożyć na ręce Marszałka Sejmu lub Marszałka Senatu (adresować), w zależności od tego z przedstawicielem której izby wiąże się sprawa.
W sytuacji kiedy wniosek nie spełnia określonych wymagań (dotyczących przymusu adwokacko-radcowskiego oraz elementów formalnych określonych w art. 7b ust. 4 u.w.m.p.s), przewodniczący izby wzywa do uzupełnienia lub poprawienia wniosku. Uzupełnienie lub poprawienie musi nastąpić w ciągu 2 tygodni od daty wezwania. Kiedy wniosek będzie już prawidłowy Marszałek przekazuje go do organu właściwego na podstawie regulaminu Sejmu lub Senatu i jednocześnie zawiadamia zainteresowanego parlamentarzystę. W przypadku Sejmu tym właściwym organem będzie Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych. Po rozpatrzeniu sprawy Komisja sporządza opinię oraz ewentualnie uchwałę o udzieleniu posłowi upomnienia lub nagany. Następnie Komisja przedstawia swoją opinię na posiedzeniu Sejmu, czemu może towarzyszyć wystąpienie posła objętego wnioskiem. Kolejnym etapem jest wyrażenie zgody przez Sejm. Konieczne jest do tego uzyskanie głosów bezwzględnej większości posłów tzn. co najmniej 231 z nich musi poprzeć wniosek. Wówczas Sejm wyda uchwałę o wyrażeniu zgody na pociągnięcie posła do odpowiedzialności.
W takiej sytuacji sprawa cywilna nabierze dalszego biegu. Nie będzie istniała negatywna przesłanka procesowa w postaci immunitetu, a sąd powinien je podjąć z urzędu lub na wniosek.
